مهم‌ترین خواص و مضرات آب زرشک کدامند؟
زرشک میوه‌ای پرخاصیت و خوش‌طعم است که به دلیل مزه عالی و خواص دارویی زیادی که دارد، توجه دوستداران ترشی و محققان سلامت را به خود جلب کرده است. در میان انواع کارکردهای مختلفی که زرشک برای سلامتی دارد، آب زرشک نیز به‌عنوان یک انتخاب محبوب از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله از برادران حسینی قصد داریم مهم‌ترین خواص و مضرات آب زرشک را بهصورت جامع و کامل به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
آب زرشک از میوه کوچک گیاه زرشک که نام علمی «Berberis vulgaris» دارد، گرفته می‌شود. این آبمیوه ترش و خوشمزه، به دلیل طعم خاص و هیجان‌انگیز و فوایدی که برای ارتقا سلامتی انسان دارد مورد توجه قرار گرفته است. زرشک برای قرن‌های متمادی در طب سنتی کشورهای مختلف از جمله آیورودا و طب سنتی چینی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
خواص آب زرشک
آب زرشک به دلیل دارا بودن ترکیبات غنی و انواع ویتامین‌ها طیف وسیعی از مزایای سلامتی را برای انسان به ارمغان می‌آ‌ورد. برای بهره‌مند شدن از این خواص و مزایا شما باید مصرف این نوشیدنی را بهصورت منظم و روزانه در برنامه غذایی‌تان قرار دهید. در ادامه به معرفی این خواص می‌پردازیم:
-
سرشار از آنتی‌اکسیدان
آب زرشک سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند ویتامین C، بربرین و فلاونوئیدها است. این ترکیبات عالی، به حذف رادیکال‌های آزاد و مضر کمک به سزایی می‌کنند. به دلیل وجود این ترکیبات عالی، آب زرشک این قابلیت را دارد که از سلول‌های بدن در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کند و خطر بیماری‌های مزمن از جمله بیماری قلبی و سرطان را کاهش دهد.
-
حمایت از سلامت دستگاه گوارش
در فهرست معرفی مهم‌ترین خواص آب زرشک می‌شود به تقویت عملکرد گوارشی و کاهش ناراحتی‌های دستگاه گوارش، به‌عنوان یکی از خواص عالی آن اشاره کرد. این نوشیدنی، از گذشته برای این اهداف نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
آب زرشک می‌تواند به تحریک تولید آنزیم‌های گوارشی، افزایش جریان صفرا، تسکین علائم سوء هاضمه، نفخ و شکم درد کمک کند.
-
تقویت عملکرد سیستم ایمنی
آب زرشک منبع غنی ویتامین C است. این ویتامین می‌تواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و به آن در دفع عفونت‌ها و بیماری‌ها کمک قابل توجهی کند.
مصرف روزانه آب زرشک ممکن است علاوه بر تقویت عملکرد سیستم ایمنی، مدت زمان و شدت سرماخوردگی و آنفولانزا را نیز کاهش داده و از سلامت کلی سیستم ایمنی حمایت کند.
-
کمک به مدیریت وزن
برخی مطالعات نشان می‌دهند که ترکیبات موجود در زرشک مانند بربرین، مزایای بالقوه‌ای برای کاهش وزن دارند. این تحقیقات ثابت می‌کنند که بربرین سطح قند خون را تنظیم می‌کند، حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد و اشتها را نیز کاهش می‌دهد. تمام این موارد می‌توانند به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل به مدیریت و حتی کاهش وزن کمک شایانی کنند.
-
خواص ضدالتهابی
برای معرفی خواص و مضرات آب زرشک نباید خواص ضدالتهابی آن را نادیده گرفت. این نوشیدنی حاوی ترکیباتی با خواص ضدالتهابی است که می‌توانند منجر به کاهش التهاب در بدن و کاهش علائم بیماری‌های التهابی نظیر آرتریت، بیماری التهابی روده و آسم شوند.
-
بهبود عفونت و اختلالات پوستی
در راستای بررسی مهم‌ترین خواص و مضرات آب زرشک، باید به این نکته اشاره کرد که زرشک یکی از بهترین میوه‌ها برای درمان التهاب و عفونت‌های ادراری، عفونت دستگاه گوارش و دستگاه تنفسی، عفونت پوست و همین‌طور واژن است. آب زرشک ممکن است باعث کاهش علائم برخی بیماری‌های پوستی مانند آکنه و پسوریازیس نیز شود.
-
درمان اسهال
از مهم‌ترین خواص زرشک، بهبود و درمان اسهال است. مطالعات نشان می‌دهند که این میوه خیلی زودتر از بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها موجب بهبود علائم اسهال می‌شود.
با این وجود، آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند نقش موثرتری در کشتن باکتری‌های روده ایفا کنند. بنابراین برای کاهش عوارض جدی مرتبط با اسهال، بهتر است علاوه بر مصرف آب زرشک، برای درمان این بیماری از آنتی‌بیوتیک‌های درمانی استاندارد نیز استفاده کنید.
لازم به ذکر است با توجه به اینکه ممکن است مصرف زرشک با آنتی بیوتیک‌ها تاثیر آن‌ها را کم‌تر کند، بهتر است قبل از استفاده از این نوشیدنی حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مضرات آب زرشک
استفاده از گیاهان و میوه‌ها از گذشته یکی از راه‌های موثر برای درمان بیماری‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن بوده است. با این حال، این روش‌ها همیشه فقط منجر به درمان و سلامتی انسان نمی‌شوند. زرشک نیز از این موضوع مستثنی نیست. در راستای بررسی مهم‌ترین خواص و مضرات آب زرشک نگاهی به بخش‌های بعدی بیندازید.
-
عوارض جانبی بالقوه
در حالی که مصرف آب زرشک در سطح متعادل برای بیشتر افراد بی‌خطر است؛ اما مصرف بیش از حد آن ممکن است منجر به عوارض جانبی از جمله تهوع، استفراغ، اسهال و گرفتگی معده شود. بنابراین افرادی که معده حساس یا مشکلات گوارشی حاد دارند، باید در مصرف آن احتیاط کنند.
-
تداخل دارویی
زرشک که حاوی ترکیباتی نظیر بربرین است، امکان دارد با بعضی از داروها مانند رقیق کننده‌های خون، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای فشارخون بالا یا کلسترول تداخل داشته باشد. مهم است که اگر در حال مصرف دارویی خاص هستید، برای شروع استفاده از آب زرشک حتما با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.
-
واکنش‌های آلرژیک
ممکن است برخی از افراد به زرشک یا سایر موادی که در آماده‌سازی آب زرشک مورد استفاده قرار می‌گیرند، حساسیت داشته باشند. واکنش‌های آلرژیک می‌توانند از علائم خفیفی همچون خارش و کهیر تا واکنش‌های شدیدتری مانند تورم صورت، لب‌ها یا گلو متغیر باشند.
اگر به انواع توت‌ها یا گیاهان خانواده «Berberidaceae» حساسیت دارید، بهتر است از مصرف آب زرشک نیز خودداری کنید.
-
آلودگی احتمالی
آب زرشک که بهصورت صنعتی تهیه می‌شود، ممکن است دارای قندهای افزودنی، مواد نگهدارنده یا طعم دهنده‌های مصنوعی باشد. این موارد موجب کاهش مزایای سلامتی این نوشیدنی شده و اثرات نامطلوبی روی سلامتی شما خواهد داشت.
آب زرشک خانگی یا محصولاتی که حداقل مواد افزودنی را دارند، در مقایسه با نمونه کارخانه‌ای آن یک انتخاب عالی محسوب می‌شوند. بدین ترتیب می‌توانید از ورود افزودنی‌های مضر به بدن خود جلوگیری کنید.
-
بارداری و شیردهی
لیست معرفی خواص و مضرات آب زرشک طولانی است؛ با این حال ما به‌عنوان آخرین مورد احتیاطی که درباره این نوشیدنی باید داشته باشید، به خانم‌های باردار و شیرده هشدار می‌دهیم.
خانم‌هایی که باردار هستند یا به نوزاد خود شیر می‌دهند، باید در مصرف آب زرشک احتیاط کنند؛ زیرا تحقیقات معدودی در مورد عدم ایمنی آن در این دوره‌ها وجود دارد. مصرف زیاد برخی از ترکیبات موجود در زرشک مانند بربرین، امکان دارد خطراتی را برای سلامت مادر و جنین ایجاد کند.
کلام آخر
با آگاهی از مهم‌ترین خواص و مضرات آب زرشک می‌توانید فواید و مضرات احتمالی آن را بسنجید و تصمیم مناسب در رابطه با جای دادن یا ندادن آب زرشک در رژیم غذایی خود بگیرید.
با رعایت اعتدال در مصرف، آب زرشک یک افزودنی خوش‌طعم و سالم برای بیشتر افراد خواهد بود. البته خطرات و معایب احتمالی، مانند تداخل با داروها، واکنش‌های آلرژیک و وجود مواد افزودنی در محصولات تجاری باعث بیماری و آسیب به سلامت انسان می‌شود. به همین دلیل بهتر است در زمان مشاهده هرگونه عوارضی پس از مصرف آب زرشک، به پزشک معالج مراجعه کنید.
