آجیل و حساسیت های غذایی

بروز حساسیت‌های غذایی به آجیل، مبحثی است که در این مقاله به صورت کامل به آن اشاره می‌کنیم. آجیل یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در میان مردم است که خواص فوق‌العاده‌ای را برای مصرف‌کنندگان به دنبال دارد. بااین‌حال گاه مصرف این ماده می‌تواند برای افراد دردسرساز باشد. حساسیت به آجیل یکی از رایج‌ترین انواع حساسیت‌ها است که از هر ۱۰۰ نفر ۲ نفر به آن مبتلا هستند. به‌طورکلی دلیل این اختلال را می‌توان حساسیت بیش از حد سیستم ایمنی به پروتئین، تشخیص آن به عنوان ماده‌ای مضر و در نهایت ترشح هیستامین دانست. 

حساسیت‌های غذایی به آجیل در افراد گاه با دست‌زدن و یا حتی بو کردن نیز به وجود می‌آید و ضمن بروز عوارض مختلف همچون خارش و سوزش، در کودکان خطر مرگ را نیز به دنبال خواهد داشت. باید توجه داشت که این حساسیت گاه با مصرف یک نوع از آجیل و گاه با استفاده از انواع مختلف آن بروز می‌کند، بنابراین در صورت مشاهده یکی از علائم مصرف این ماده را قطع و سریعاً به پزشک مراجعه کنید. این مطلب از برادران حسینی با هدف ایجاد آگاهی درباره حساسیت به آجیل شکل گرفته است و ضمن بیان علائم بروز این اختلال، به راه‌های درمان آن نیز پرداخته می‌شود.

آجیل‌های حساسیت‌زا را بشناسید

رایج‌ترین آجیل‌هایی که به عنوان مواد حساسیت‌زا شناخته می‌شوند انواع آجیل‌های درختی هستند. درصورتی‌که فرد به یک نوع از آجیل حساسیت داشته باشد، بدن او نسبت به سایر آجیل‌ها نیز حساسیت نشان خواهد داد. آجیل‌های حساسیت‌‌زا عبارت‌اند از:

  • گردو
  • فندق
  • بادام زمینی
  • بادام درختی
  • بادام هندی
  • ماکادمیا
  • آجیل برزیلی
  • پسته

در میان مواردی که به آن‌ها اشاره کردیم، بادام زمینی شدیدترین نوع آلرژی را به خود اختصاص می‌دهد و در صورت حساسیت به آن، به سایر آجیل‌ها نیز حساسیت خواهید داشت.

عوارض حساسیت به آجیل

حساسیت‌های غذایی به آجیل از رایج‌ترین حساسیت‌ها محسوب می‌شوند که فرد با مصرف مقدار کمی از آن دچار علائم ناشی از آلرژی خواهد شد. این اختلال به دلیل حساسیت سیستم ایمنی به پروتئین موجود در آجیل و تشخیص آن به عنوان ماده مضر به وجود می‌آید که در این زمان با ترشح ماده‌ای به نام هیستامین به مقابله با آن می‌پردازد. طی این اختلال علائم مختلفی در فرد ایجاد می‌شود که نادیده گرفتن آن‌ها موجب بروز مشکلاتی غیرقابل‌جبران همچون مرگ فرد خواهد شد. زمانی که فرد به این ماده حساسیت داشته باشد نه تنها با خوردن، بلکه با دست زدن یا بوییدن آن نیز دچار واکنش‌های آلرژیک خواهد شد. علائم حساسیت به آجیل گاه بلافاصله بعد از مصرف و گاه ۳۰ دقیقه پس از آن بروز پیدا می‌کنند. به‌طورکلی این علائم به دو دسته خفیف و شدید تقسیم می‌شوند که در ادامه به هریک از این علائم اشاره خواهیم داشت.

علائم خفیف حساسیت به آجیل

  • کهیر
  • جوش
  • آبریزش بینی
  • استفراغ
  • تورم صورت، چشم و لب‌ها
  • درد معده
  • اسهال

علائم شدید حساسیت به آجیل

  • متورم شدن گلو
  • متورم شدن زبان 
  • تغییر کردن صدا
  • تنفس دشوار
  • سرگیجه
  • غش
  • سرفه مداوم
  • رنگ پریدگی 
  • شوک آنافیلاکسی

یکی از خطرناک‌ترین عوارض ناشی از حساسیت آجیلی، شوک آنافیلاکسی است که در آن تمامی مجرای تنفسی متورم و مسدود می‌شوند. در این وضعیت تنفس سختی و در برخی موارد غیرممکن می‌شود. همچنین علائمی مانند تورم صورت، تغییر ضربان قلب، فشارخون پایین، گیجی و خارش پوست از علائم این عارضه هستند که مشاهده هریک زنگ خطری برای فردا مبتلا محسوب می‌شود.

چگونه حساسیت به آجیل را تشخیص دهیم؟

چگونه حساسیت به آجیل را تشخیص دهیم؟

روش‌های مختلفی همچون آزمایش خون، نوشتن برنامه غذایی روزانه و انجام تست آلرژی می‌تواند موجب تشخیص حساسیت‌های غذایی به آجیل باشد. همچنین انجام تست‌هایی همچون تست آنالیز مو، سمیت مواد غذایی و… برای تشخیص آلرژی کارساز خواهد بود. 

  • آزمایش خون
  • برنامه غذایی
  • تست آلرژی
  • آزمایش خون

در این آزمایش سطوح آنتی‌بادی‌های آلرژی با استفاده از آزمایش‌های گوناگون مورد بررسی قرار می‌گیرد. به‌کارگیری آزمایش خون برای تشخیص حساسیت آجیلی بسیار کارسازتر از تشخیص حساسیت میوه خواهد بود.

  • برنامه غذایی

اگر دچار حساسیت شده‌اید؛ اما منشأ آن را نمی‌دانید، برنامه غذایی روزانه خود را یادداشت کنید. برای مثال اگر فرد کره بادام زمینی را در برنامه غذایی خود داشته باشد علائمی همچون حساسیت به بادام زمینی را خواهد داشت و در صورت عدم یادداشت و آگاهی نداشتن پزشک، متوجه این حساسیت نشده و روش‌های درمان را جدی نخواهد گرفت.

  • تست آلرژی

این تست در کلینیک‌ها توسط پزشک انجام می‌شود و به این صورت است که مقداری از آلرژن‌های غذایی را در زیر پوست تزریق و سپس وضعیت پوست را مشاهده می‌کنند. لازم به ذکر است مقدار آلرژن وارد شده به زیر پوست محدود است به‌طوری‌که فرد دچار هیچ‌گونه حساسیتی نشود. 

روش‌های درمان حساسیت به آجیل

حساسیت به آجیل ممکن است با افزایش سن از بین برود؛ اما در برخی موارد نیز تا آخر عمر همراه فرد خواهد بود. در حال حاضر هیچ‌گونه دارو یا راه درمان قطعی برای ازبین‌بردن حساسیت‌های غذایی به آجیل کشف نشده است و تنها راه درمان قطعی آن عدم مصرف ماده حساسیت‌زا خواهد بود. اما بااین‌حال رعایت برخی نکات برای بهبود شرایط آلرژی کارساز است.

  • آجیل‌های دیگری همچون تخمه‌کدو، تخمه جابانی، تخمه هندوانه و میوه‌های خشک را جایگزین آجیل‌های درختی حساسیت‌زا کنید.
  • سطوحی که احتمال برخورد به آجیل را دارند ضدعفونی و تمیز کنید تا مانع تماس دست و ایجاد حساسیت شوید.
  • مواد غذایی و خوراکی‌های مختلف را مورد بررسی قرار دهید و در صورت دارا بودن ماده اولیه آجیلی از مصرف آن بپرهیزید. شیرینی، آب‌نبات، سس، بستنی و… از این قبیل خوراکی‌ها هستند.
  • در زمان خرید از تماس با سطوح و مواد غذایی که احتمال برخورد با آجیل را دارند بپرهیزید.
  • افراد نزدیک و خویشاوندان خود را از وجود حساسیت باخبر کنید.
  • توجه داشته باشید بودادن یا طعم‌دار کردن آجیل مانع ایجاد حساسیت نخواهد شد؛ بنابراین توصیه افراد ناآگاه را برای مصرف نادیده بگیرید.
  • در دیدوبازدید عید ازدست‌دادن و یا بوسیدن افرادی که آجیل خورده و یا به آن دست زده‌اند بپرهیزید.
  • داروهای ضد حساسیت خود را همیشه همراه خود داشته باشید و از تمام‌نشدن آن اطمینان حاصل کنید.

درمان حساسیت به فندق

بعد از بادام‌‌زمینی، فندق بیش‌ترین آمار حساسیت آجیلی را به خود اختصاص داده است. مسائل مختلفی همچون وراثت و ژنتیک می‌توانند در شکل‌گیری این حساسیت نقش داشته باشند. درصورتی‌که حساسیت شما به این ماده شدید است از مصرف آن جلوگیری کنید. اما در صورت بروز علائم خفیف، به مقدار کم به مصرف این ماده بپردازید تا در طول دوره طولانی به مصرف آن عادت کنید.

درمان حساسیت به آجیل نوروزی

بهترین راه برای درمان حساسیت‌های آجیلی، مصرف نکردن آن‌ها است. اما بااین‌حال انجام برخی موارد می‌تواند از شدت عوارض این حساسیت بکاهد. درصورتی‌که علائم ناشی از آلرژی شدید باشد، ناچار به مراجعه به پزشک هستید. اما درصورتی‌که علائم خفیفی را مشاهده کردید، می‌توانید با داروهایی همچون آنتی‌هیستامین از شدت علائم بکاهید. 

در صورت بروز آلرژی چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

بهترین زمان مراجعه به پزشک، همان ساعات اولیه بروز علائم آلرژی است. درصورتی‌که شرایط مراجعه به متخصصین را ندارید ابتدا به یک پزشک عمومی مراجعه کنید تا جلوی پیشروی علائم را بگیرید و در صورت نیاز به پزشک متخصص ارجاع داده شوید.

سخن پایانی

حساسیت‌های غذایی به آجیل یکی از رایج‌ترین آلرژی‌ها است که به دلیل حساسیت سیستم ایمنی به پروتئین رخ می‌دهد. این آلرژی معمولاً با علائمی همچون خارش و سوزش شروع می‌شود و به‌تدریج تورم مجاری تنفسی و در مواقع حاد، مرگ افراد را نیز به دنبال خواهد داشت. در حال حاضر هیچ داروی اساسی برای رفع حساسیت‌های غذایی به آجیل وجود ندارد و تنها مصرف‌نکردن آن می‌تواند مانع حساسیت شود. اما بااین‌وجود، رعایت برخی نکات و همچون استفاده از داروهای ضد حساسیت از شدت علائم آلرژی می‌کاهد.