معرفی زعفران؛ طلای سرخ خراسان
بدون شک تا به حال هنگام خرید زعفران شنیده‌اید که برای اندازه‌گیری وزن، از واحد «مثقال» استفاده می‌کنند؛ اما منظور از مثقال در خرید زعفران چیست؟ عدم آگاهی از وزن دقیق زعفران می‌تواند موجب اشتباه در هنگام بسته‌بندی و در نتیجه ضرر و زیان فروشنده یا خریدار شود. در این مقاله از برادران حسینی نکاتی به‌عنوان راهنمای خرید زعفران به شما عزیزان ارائه می‌شود تا خریدی باکیفیت و سودمند را تجربه کنید.
زعفران گیاهی دارای پیاز است که طرفداران زیادی در بین آشپزهای ایرانی و بین‌المللی دارد. ارتفاع این گیاه تقریبا ۳۰ سانتی‌متر است. گل زعفران یک گل شش برگ به رنگ بنفش است که حداقل سه کلاله قرمز در آن وجود دارد. این گیاه یکی از معروف‌ترین محصولات کشاورزی در جهان محسوب می‌شود که قیمت بسیار بالایی دارد؛ به همین دلیل است که امروزه آن را با نام “طلای سرخ” نیز می‌شناسند.
مصرف زعفران دارای خواص بی‌نظیری برای سلامتی انسان است که یکی از دلایل محبوبیت بسیار آن هم به شمار می‌رود. این خواص شامل موارد زیر می‌شوند:
- کاهنده اضطراب و آرامش‌بخش
- تقویت‌کننده قدرت ذهنی
- افزایش دهنده انرژی
- نشاط آور و ضدافسردگی
- درمان‌کننده سرماخوردگی
- کمک به بهبود تنگی نفس
زعفران از ترکیب عناصر گوناگونی تشکیل شده است. هرچه مقدار بیشتری از این عناصر در زعفران وجود داشته باشد کیفیت بالاتری خواهد داشت. از جمله اصلی‌ترین این عناصر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سافرانال: عامل اصلی ایجاد عطر و بو در زعفران
پیکروسین: عامل طعم عالی و منحصربه‌فرد زعفران
کروسین: عامل رنگ زیبا و سرخ زعفران
انواع زعفران کدامند؟
زعفران به‌عنوان ستاره طلایی غذاهای ایرانی شناخته می‌شود. این ادویه خوش عطر در انواع گوناگونی عرضه می‌شود که هر یک از آن‌ها ویژگی‌های مختص به خود را دارند. انواع زعفران طیف متنوعی از انتخاب‌ها را برای هر نیاز و سلیقه‌ای ارائه می‌کند.
- زعفران سوپر نگین
سوپر نگین که به‌عنوان گران قیمت‌ترین و کمیاب‌ترین نوع زعفران شناخته می‌شود، نماد برتری قدرت زعفران در جهان است. سوپر نگین دارای نخ‌های بلندتر و بدون هیچ رشته زرد و حتی نارنجی رنگی است. این زعفران به دلیل قدرت و رنگ بی‌نظیری که دارد مشهور است و نهایت تجمل زعفران را نمایان می‌کند.
- زعفران نگین
زعفران نگین یکی از انتخاب‌های محبوب برای کسانی که هم به دنبال کیفیت و هم قیمت مناسب هستند، است. این زعفران نیز دارای نخ‌های بلند است؛ اما برخلاف سوپر نگین، عاری از قسمت‌های زرد و نارنجی نیست. با این حال این مسئله مانع کیفیت بالای آن نمی‌شود.
- زعفران سرگل
زعفران سرگل که درواقع از نوک نخ زعفران به دست می‌آید یکی دیگر از انواع زعفران است که به دلیل نداشتن نخ‌های زرد و نارنجی دارای رنگی قرمز پررنگ و چشم نواز است. زعفران سرگل باکیفیت بالا و عطر و طعم خاصی که دارد از محبوبیت زیادی در میان طرفداران زعفران برخوردار است.
- زعفران پوشال
مقرون‌به‌صرفه‌ترین و در دسترس‌ترین نوع زعفران «زعفران پوشال» نامیده می‌شود که دارای تمام کلاله و بخشی از خامه گل زعفران است.
منظور از مثقال در خرید زعفران چیست؟
واحد وزن زعفران به دلیل ارزش بسیار بالایی که دارد، بر اساس سوت، گرم و کیلو محاسبه می‌شود. در بین تمام واحدهای اندازه‌گیری مرسوم، یکی از متداول‌ترین وزن‌های بسته‌بندی زعفران، مثقال است که بخش زیادی از انواع زعفران نگین یا سرگل به این شکل در بازار عرضه می‌شوند.
در بعضی از مناطق کشور، از جمله روستاهای جنوب خراسان رضوی زعفران مثقالی طبق وزن نخود تبریزی به فروش می‌رسد. به این شکل که وزن هر ۴۰ عدد نخود تبریزی را یک مثقال در نظر می‌گیرند. البته این روزها با وجود ترازوهای دیجیتالی جدید، استفاده از این روش کم‌تر به چشم می‌خورد و برای سنجش وزن زعفران بیشتر از ترازو استفاده می‌کنند.
اما شاید این سوال برای شما مطرح شود که وزن یک مثقال زعفران چقدر است؟ در پاسخ باید بگوییم مقدار دقیق یک مثقال زعفران خالص، ۴ گرم و ۶۱۰ سوت(۶۱۰/۴) است که قبل از بسته‌بندی اندازه‌گیری شده و سپس در ظروف مخصوص قرار داده می‌شود.
چطور گرم را به مثقال تبدیل کنیم؟
همان‌طور که می‌دانید، هر مثقال برابر با ۴/۶۱۰ است. برای اینکه گرم را به مثقال تبدیل کنید باید عدد آن را به ۴.۶ تقسیم کنید. برای مثال، اگر می‌خواهید دو گرم را تبدیل به مثقال کنید، باید عدد ۲ تقسیم بر دو برابر ۴.۶ یعنی ۹.۲ شود.
یک کیلوگرم زعفران چند مثقال است؟
وزن هر یک کیلو زعفران خالص ۱۰۰۰ گرم است. با توجه به اینکه وزن یک مثقال زعفران نیز ۶۱۰/۴ گرم محاسبه شده؛ پس باید ۱۰۰۰ گرم را تقسیم بر این عدد کنیم که ۲۱۶ به دست می‌آید. یعنی یک کیلوگرم زعفران در واقع از ۲۱۶ مثقال تشکیل شده است.
اگر می‌خواهید قیمت هر مثقال زعفران را در هنگام فروش کیلویی آن محاسبه کنید، باید کل مبلغی که برای خرید یک کیلو زعفران پرداخت کردید را بر ۲۱۶ تقسیم کرده و قیمت دقیق را به دست آورید. این کار، احتمال ضرر و زیان را در خرید زعفران به صفر می‌رساند.
قیمت یک مثقال زعفران چقدر است؟
قیمت یک مثقال زعفران با توجه به نوع زعفرانی که در ظرف بسته‌بندی وجود دارد، تعیین می‌شود. همان‌طور که گفته شد، زعفران دارای انواع متعددی است که قطعا هر کدام از آن‌ها ممکن است دارای کیفیت‌های متفاوت باشند. بنابراین این امر باعث می‌شود که قیمت‌ها با یکدیگر فرق داشته باشند. از جمله عواملی که در ارزش و قیمت بیشتر زعفران تاثیر دارد، می‌توان به رنگ، طعم، عطر، درشتی کلاله گل، تولید‌کننده، محل تولید محصول و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
راهنمای خرید زعفران باکیفیت
زعفران به دلیل کاشت محدود و خواص فوق‌العاده‌ای که دارد، یکی از ارزشمندترین محصولات کشاورزی محسوب می‌شود. این ارزشمندی سبب شده عده زیادی برای سودجویی خود اقدام به تولید محصول بی‌کیفیت و تقلبی کنند. این موضوع می‌تواند ضرر زیادی هم برای خریداران، هم کشاورزانی که در این عرصه فعالیت می‌کنند داشته باشد و هم وجهه ملی زعفران اصیل ایرانی را خراب کند. حال سوال اینجاست که زعفران اصل را چگونه تشخیص دهیم؟ بدین منظور می‌توانید از راه‌های زیر استفاده کنید:
۱. عطر و طعم زعفران اصل را بررسی کنید. زعفران اصل طعمی تلخ و عطری شیرین دارد.
۲. کلاله‌های زعفران اصل باید منحنی شکل باشند.
۳. اگر کلاله‌های زعفران خیلی براق باشند، احتمالا آن زعفران تقلبی و بی‌کیفیت است.
۴. اگر زعفران اصل را روی کاغذ کاهی بریزید، رد چربی از خود به جا می‌گذارد.
۵. زعفرانی که در بنزین حل نشود، اصل است.
۶. زعفران اصل در جوش شیرین به رنگ زرد در می‌آید و اگر به رنگ قرمز پررنگ در آمد تقلبی است.
۷. شاخه‌های زعفران اصل در آب جوش به سرعت تغییر رنگ نمی‌دهند و به رنگ سفید در نمی‌آیند.
کلام آخر
از مهم‌ترین سوالاتی که در خرید زعفران مطرح می‌شود این است که مثقال در خرید زعفران چیست؟ راهنمای خرید زعفران شامل چه فاکتورهایی است؟ همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم، یک مثقال زعفران برابر با ۴ گرم و ۶۱۰ سوت است که قیمت آن براساس کیفیت آن معین می‌شود. در این مقاله به معرفی زعفران و انواع آن پرداخته شد و همچنین اطلاعات دقیقی در مورد وزن زعفران نیز به شما عزیزان ارائه کردیم.
